Organizacje pozarządowe i podmioty realizujące działania na rzecz osób niepełnoletnich, muszą wprowadzić odpowiednie standardy ochrony dla dzieci dotyczące przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością.
Od 15 lutego, podmioty, w tym organizacje pozarządowe, które współpracują lub realizują działania na rzecz osób niepełnoletnich, zobligowane są do opracowania i wdrożenia standardów pracy z dziećmi i młodzieżą, które będą zapewniały małoletnich. W zakresie działalności organizacji pozarządowych będzie to dotyczyć wszystkich inicjatyw, które mają charakter działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich.
Konieczność wprowadzenia standardów wynika bezpośrednio z wytycznych ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606). Przyjęcie określonych ustawą standardów musi nastąpić do dnia 15.02.2024 a na ich wprowadzenie powinno zostać zrealizowane najpóźniej do 15.08.2024 roku.
Ustawa wprowadza określone minimum standardów w zapewnieniu bezpieczeństwa, które dotyczy m.in.:
1) zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
2) zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
3) procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”;
4) zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
5) zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
6) zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
7) osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
8) sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
Co ważne, określane standardy powinny, również, obejmować następujące elementy w pracy z małoletnimi i zapewnieniu im bezpieczeństwa:
1) wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;
2) zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;
3) procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;
4) zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
Wszystkie informacje i zebrane standardy muszą uwzględniać wszystkich małoletnich tj. również osoby z niepełnosprawnościami czy specjalnymi potrzebami, a język standardów powinien być zrozumiały dla osób małoletnich. Wyciąg zasad i standardów powinien być dla nich dostępny przez cały czas.
Przykłady i wskazówki dotyczące standardów ochrony dzieci można znaleźć m.in. na stronie Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. https://fdds.pl/ lub Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej (https://zosprp.pl/2024/02/01/standardy-ochrony-maloletnich-w-osp/)