W dniu 15 grudnia 2010 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej udostępniło nowe wzory oferty realizacji zadania publicznego.

Nowe rozporządzenie jest wynikiem znowelizowanej Ustawy o pożytku i od razu przysporzyło problemów interpretacji zapisów. Poniżej opinia Departamentu Pożytku Publicznego dotycząca stosowania rozporządzenia.

Zgodnie z art. 24 ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010 r., Nr 28, poz.146) dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 19 ustawy zmienianej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 19 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Jednocześnie pozostawanie danego aktu prawnego w systemie prawnym oraz obowiązek zastosowania go w konkretnym stanie faktycznym to nie zawsze okresy tożsame.

W związku z tym pojawia się kwestia intertemporalna dotycząca dwu możliwych stanów faktycznych:

1) kiedy termin składania ofert w ramach otwartego konkursu ofert, o którym mowa w ustawie 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.) upłynął przed wejściem w życie nowego rozporządzenia, jednakże nie zostały do tego czasu zawarte umowy;

2) kiedy otwarty konkursu ofert, o którym mowa w ustawie 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.) został ogłoszony przed wejściem w życie nowego rozporządzenia, jednakże przed upływem terminu składania ofert weszło w życie nowe rozporządzenie.

Ad. 1) Wykładnia gramatyczno-językowa samych tytułów, zarówno rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2005 r. w sprawie wzoru oferty realizacji zadania publicznego, ramowego wzoru umowy o wykonanie zadania publicznego i wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania (Dz.U. z 2005 r., Nr 264, poz. 2207) jak i nowego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru oferty i ramowego wzoru umowy dotyczących realizacji zadania publicznego oraz wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania (Dz. U. z 2011, nr 6 poz. 25), wskazuje na to, że wzory zawarte w każdym z tych rozporządzeń znajdują zastosowanie do złożonej zgodnie z nim oferty, umowy jak i sprawozdania. Wskazują na to takie sformułowania jak: „wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania” (rozporządzenie z dnia 27 grudnia 2005 r., rozporządzenie z dnia 15 grudnia 2010 r.) oraz „oferty i ramowego wzoru umowy dotyczących realizacji zadania publicznego” (rozporządzenie z dnia 15 grudnia 2010 r.). Wzory ofert umów i sprawozdań określone w obu rozporządzeniach stanowią spójną całość w obrębie każdego z aktów prawnych. Znaczące różnice pomiędzy wzorami zawartymi w obu rozporządzeniach powodują, że w ramach jednego zleconego zadania publicznego łączenie tych wzorów byłoby znacznie utrudnione lub wręcz niemożliwe. Każde z rozporządzeń przewiduje bowiem inny zakres danych. Zawieranie umów i sporządzanie sprawozdań według wzorów określonych w rozporządzeniu dnia 15 grudnia 2010 r., jeżeli oferta złożona była zgodnie z wzorem zawartym w rozporządzeniu z dnia 27 grudnia 2005 r., prowadziłoby do niemożliwości porównania oferty i sprawozdania, a w konsekwencji w sposób znaczący utrudniałoby kontrolę prawidłowości wykonania zadania publicznego.

Wskazówki, co do kwestii intertemporalnych odnaleźć można także w wyroku Sądu Najwyższego z 8 listopada 2000 r. (IV CKN 140/00, OSNC 2001, Nr 5, poz. 72). W przedmiotowym orzeczeniu sąd stwierdził co następuje: „Gdy sytuacja prawna powstała pod rządem dawnego prawa, którą ocenić trzeba po wejściu w życie nowego prawa, składa się nie z jednego zdarzenia, lecz z kilku zdarzeń, spośród których jedne nastąpiły w okresie obowiązywania dawnego prawa, a inne po wejściu w życie nowego prawa, lub jeśli zdarzenie prawne ma charakter ciągły, obejmujący okres działania starego i nowego prawa, to zasada lex retro non agit nie daje wskazówki, jakie prawo należy stosować do oceny zdarzeń lub ich skutków powstałych w czasie obowiązywania już nowego prawa. Istnieje zatem konieczność odwołania się do ogólnych zasad międzyczasowego prawa prywatnego, stanowiących bliższe sformułowanie oraz rozwinięcie podstawowej zasady wyrażonej w art. 3 k.c. W nauce prawa, dla potrzeba rozwiązań intertemporalnych, normy prawa cywilnego dzieli się na dwie grupy. Pierwszą grupę tworzą przepisy regulujące stosunki prawne, których treść wynika z samego prawa, niezależnie od zdarzeń prawnych powodujących ich powstanie, zmianę lub zakończenie. (…) Przepisy te poddane są zasadzie bezpośredniego działania ustawy nowej. Druga grupę tworzą przepisy regulujące stosunki prawne, których treść jest wynikiem pewnych zdarzeń powołujących je do życia (powodujących ich zmianę lub zakończenie). Należą do nich przepisy prawa zobowiązaniowego (…). Przepisy te poddane są zasadzie dalszego działania dawnej ustawy. Oznacza to, że nowego prawa nie stosuje się do oceny zdarzeń prawnych i ich skutków, jeżeli miały one miejsce i skończyły się przed wejściem w życie nowego prawa. Jeśli zatem zdarzenie prawne miało miejsce w czasie obowiązywania dawnej ustawy, do jego skutków realizujących się po wejściu w życie nowej ustawy, zastosowanie powinna mieć w dalszym ciągu ustawa dawna.” Podobną tezę zawiera uchwała Sądu najwyższego z 9 lutego 2005 r. (III CZP 80/04,OSNC 2005, Nr 12, poz. 203), która przesądzając materialno prawny charakter oświadczeń woli wskazuje na badanie ich według stanu prawnego obowiązującego w dacie jego złożenia.

Złożenie oferty (także w otwartym konkursie ofert) niewątpliwie należy uznać za zdarzenie prawne należące do sfery prawa zobowiązaniowego, o której mowa w powołanym orzeczeniu. Potwierdza to wnioski płynące z wykładni gramatyczno-językowej rozporządzeń. Zatem w przypadku złożenia oferty zgodnie ze wzorem z rozporządzenia z dnia 27 grudnia 2005 r. w sprawie wzoru oferty realizacji zadania publicznego, ramowego wzoru umowy o wykonanie zadania publicznego i wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania (Dz.U. z 2005 r., Nr 264, poz. 2207), to także na tym rozporządzeniu powinny opierać się umowa zawarta w następstwie wyboru niniejszej oferty i sprawozdanie z wykonania zleconego tą umową zadania publicznego.

Ad. 2) W sytuacji, kiedy otwarty konkurs ofert, został ogłoszony przed wejściem w życie nowego rozporządzenia, jednakże przed upływem terminu składania ofert weszło w życie nowe rozporządzenie, zachodzi wątpliwość, jakie wymogi spełniać ma oferta składana przez organizację pozarządową po wejściu w życie nowego rozporządzenia – czy mają to być wzory określone w rozporządzeniu z 2005 r., czy też wzory z 2010? Wydaje się, że przytoczone powyżej tezy wyroku Sądu Najwyższego z 8 listopada 2000 r. można zastosować także do omawianego stanu faktycznego. W tej sytuacji ogłoszenie otwartego konkursu ofert należałoby uznać za zdarzenie prawne, które miało miejsce w czasie obowiązywania dawnych przepisów i które determinuje ich zastosowanie do skutków realizujących się po wejściu w życie nowego rozporządzenia. W ogłoszeniu o otwartym konkursie ofert niejednokrotnie wskazuje się ponadto podstawę prawną dla treści składanej oferty, tzn. aktualne w chwili ogłoszenia rozporządzenie w sprawie wzoru oferty i ramowego wzoru umowy dotyczących realizacji zadania publicznego oraz wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania.

Jednocześnie pojawia się pytanie, co w sytuacji, gdy oferta została złożona na nowym wzorze, mimo, że z treści ogłoszenia wynika wymóg złożenia oferty zgodnej z rozporządzeniem z 27 grudnia 2005? Czy może to stanowić odrzucenia oferty ze względów formalnych (jako złożoną na niewłaściwym wzorze)? Wydaje się, że biorąc pod uwagę ograniczenie rozszerzającej wykładni przepisów przejściowych (Wyrok Sadu najwyższego z 17 marca 2005 r., III PK 101/04, OSNP 2005, Nr 21, poz. 340), oferent nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braku dostatecznej precyzji przepisów przejściowych. W związku z tym nie ma, jak się wydaje podstawy prawnej, aby odrzucić ofertę złożoną zgodnie z wzorem zawartym w nowym rozporządzeniu, które weszło w życie już po ogłoszeniu otwartego konkursu ofert.

źródło: www.pozytek.gov.pl