Wiele osób z różnych organizacji pozarządowych potwierdza hipotezę, że w Polskich NGO rządzi "grantoza", czyli pozyskiwanie funduszy z różnych konkursów grantowych. Jednak narzędzi służących do pozyskiwania funduszy jest całkiem sporo. W tym artykule chcielibyśmy przybliżyć idee crowdfundingu, czyli finansowania społecznościowego. Artykuł powstał dzięki współpracy z wiodącymi portalami zajmującymi się taką działalnością tj.: wspieram.to, polakpotrafi.pl oraz siepomaga.pl.
Na samym wstępie warto wyjaśnić czym jest crowdfundning. Internetowa encyklopedia Wikipedia definiuje crowdfunding jako "forma finansowania różnego rodzaju projektów przez społeczności, które są wokół tych projektów zorganizowane. Przedsięwzięcie jest w takim przypadku finansowane poprzez dużą liczbę drobnych, jednorazowych wpłat dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem" .
Mam świetny pomysł (lub potrzebę) i brakuje mi funduszy na jego realizację. Zgłaszam się na któryś z portali, tworzę projekt, promuję go jak najbardziej się da, ludzie wpłacają pieniądze. Jak się uda zebrać 100% wymaganej kwoty, to mogę zrealizować swoje działanie, nie zapominając o przekazaniu nagród osobom, które mnie wsparły. Oczywiście projekt musi spełniać pewne wymagania, które stawia nam portal. Aby lepiej poznać zasady finansowania społecznościowego poprosiliśmy wiodące portale crowdfundingowe o odpowiedzenie nam na kilka pytań. W tym miejscu SCWOP Sektor3 chciałby bardzo serdecznie podziękować portalom wspieram.to, polakpotrafi.pl oraz siepomaga.pl za udzielenie informacji na nurtujące nas pytania!
Udało nam się uzbierać całkiem sporo materiały, dlatego podzieliliśmy go na trzy części. W każdej z nich będziemy publikować sylwetki konkretnych portali. Jako pierwszy prezentujemy wam portal Siepomaga.pl. Rozmawialiśmy z Panią Agnieszką Nowik z Fundacji Siepomaga, która odpowiada za działania Public Relations.
Portal Siepomaga.pl powstał najwcześniej z całej trójki. Był to rok 2009, kiedy to w Polsce działania crowdfundingowe nie były znane, a internet w działaniach charytatywnych był wykorzystywany jako przekaźnik informacji a nie narzędzie do pozyskiwania funduszy. "Trzeba było nauczyć organizacje pozarządowe funkcjonowania i możliwości Siepomaga.pl, a także uwiarygodnić internetowe pomaganie w oczach Polaków."
Siepomaga działa w oparciu o Ustawę o zbiórkach publicznych "Organizacja, która rejestruje się na Siepomaga.pl, zakłada swój profil – wizytówkę. Przez ten profil można wspierać cele statutowe tej organizacji, przelewając dowolną kwotę. Jeśli organizacja chce zamieścić apel o pomoc dla konkretnego podopiecznego lub zbierać środki na konkretną inicjatywę, występuje do MAiC o ogólnopolską zgodę na zbiórkę publiczną. Na podstawie tej zgody może zbierać fundusze na Siepomaga.pl." Pomagający wpłaca przelewem dowolną kwotę na konkretny cel, nie uzyskując świadczeń wzajemnych. Tak działa zbiórka publiczna. Oczywiście utrzymanie takiego portalu również wiąże się z kosztami. Portal jest wspierany przez sponsorów oraz przez samych darczyńców, ponieważ 1,7% – 5% jest przeznaczane na utrzymanie i rozwój portalu.
Kto może prowadzić projekty? Organizacje pozarządowe posiadające osobowość prawną. Tak jak zostało powiedziane powyżej. Osoby fizyczne, które potrzebują wsparcia finansowego np. na leczenie muszą najpierw znaleźć organizacje pozarządową, która zapewni parasol prawny. Warto pamiętać, że każda organizacja w momencie rejestracji na portal jest weryfikowana. Dzięki temu darczyńcy mają pewność, że pieniądze, które przekażą trafią w zaufane ręce. „sprawdzamy ogólnodostępne dane o organizacji i jej członkach. Zdarza się też, że kończymy lub zawieszamy współpracę z organizacjami, które tracą swoją wiarygodność lub działają niezgodnie z prawem.”
Projekty o jakiej tematyce można zgłaszać na portal? ”Siepomaga.pl to platforma dobroczynna i zgłaszane są głównie projekty charytatywne. Pomoc dotyczy zarówno ludzi, jak i zwierząt. Zdarzają się projekty społeczne, kulturalne, jednak dość sporadycznie”. Obecnie na Siepomaga.pl ma swoje wizytówki ponad 800 organizacji pozarządowych z całej Polski, które zgłosiły 670 zbiórek. Cele charytatywne mogą się kończyć datą lub zebraną kwotą. Co 2-3 cel kończy się 100% zebranej kwoty. Liczba 100% jest osiągana często przy projektach, w których chodzi o ratowanie życia dzieci, szczególnie kiedy w Polsce operacja jest niemożliwa i trzeba działać poza granicami naszego kraju. „Duże wsparcie uzyskują także potrzebujący walczący z rakiem, a jest ich coraz większe grono, zarówno małych dzieci, jak i dorosłych. Jest też grupa osób, która wspiera tylko zwierzęta.”
Kiedy już pojawi się projekt na portalu nie jest pozostawiany sam sobie. Dzięki prowadzonym działaniom medialnym projekty mają możliwość zebrania całej wymaganej kwoty. „Bez wsparcia medialnego wiele projektów zakończyłoby się bez sukcesu. Tak było w przypadku Taty Julki – dzięki filmowi udało się zebrać ponad 100.000 zł w 8 godzin czy Julka Górala, którego zdjęcie z apelem o wpłatę udostępniło ponad 74 tysiące osób.”
Polska jest dość specyficznym krajem, w którym nowinki technologiczne przyjmują się z opóźnieniem w porównaniu do innych krajów UE. Jednak Polacy powoli przekonują się do idei crowdfundingu. „Patrząc, na jakim etapie był crowdfunding, gdy wystartował portal Siepomaga.pl, a na jakim jest teraz, to można powiedzieć, że coraz częściej i chętniej Polacy korzystają z pomagania przez Internet. Idea wspólnego zrzucania się na dany cel jest coraz bardziej znana i sprawia ludziom frajdę. Widzą, jakie są efekty oraz uznają to za bezpieczny i wiarygodny sposób pomagania. I co najważniejsze – jest to łatwe i szybkie, a każdy może na bieżąco śledzić rezultaty zbiórek.”
Na sam koniec zapytaliśmy się co w Polsce musi być zmienione, aby crowdfunding mógł się rozwijać porównywalnie do Stanów Zjednoczonych i UE. Odpowiedź była krótka i jednoznaczna „Ustawa o zbiórkach publicznych. Żeby organizacje pozarządowe miały większą wiedzę na ten temat, a także żeby łatwiej było przeprowadzić zbiórkę w Internecie zgodnie z prawem.”
Podsumowując w kilku żołnierskich słowach:
- portal Siepomaga.pl jest miejscem, gdzie organizacja pozarządowa może zgłosić i przeprowadzić zbiórkę publiczną przez internet.
- tylko organizacje mogą zakładać konta. Osoby fizyczne muszą mieć parasol prawny. Ngosy są weryfikowane, projekty są wspierane przez portal,
- projekty, które można zgłaszać to przede wszystkim pomoc innym, działanie na rzecz drugiej potrzebującej osoby.
Jeszcze raz bardzo dziękujemy Pani Agnieszce Nowik z Fundacji Siepomaga za udzielenie nam odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Mamy nadzieję, że teraz nasze szczecińskie organizacje będą częściej korzystać właśnie z tej formy pozyskiwania funduszy.